اثرات جهانی‌شدن دره خرم‌آباد در توسعه لرستان

ثبت جهانی دره خرم‌آباد،بر ارزش‌های بی‌نظیر این منطقه صحه می‌نهد و نشان می‌دهد که میراث فرهنگی این سرزمین، توانایی رقابت و درک جهانی را دارد و می‌تواند گواهی بر مدیریت علمی و مسیر درست حفاظت از میراث تاریخی در کشور باشد.

همای سعادت-سعید پورعلی-عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی و معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار لرستان در یادداشتی نوشت؛ثبت جهانی دره خرم‌آباد و غارهای پیش از تاریخ به عنوان بیست و نهمین اثر ملی و جهانی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو، در چهل و هفتمین اجلاس کمیته میراث جهانی در پاریس، یک قدم بزرگ در مسیر حفاظت و ترویج میراث تاریخی ایران بود.
این رویداد نه تنها نشان‌دهنده ارزش بی‌نظیر دره خرم‌آباد و غارهای پیش از تاریخ آن است، بلکه نقطه عطفی در تاریخ فرهنگی، اجتماعی و گردشگری استان لرستان و ایران به شمار می‌آید.

دره خرم‌آباد با قدمتی چند هزارساله و غارهای پیش از تاریخ، یکی از غنی‌ترین میراث‌های تمدنی و فرهنگی ایران است، در شاخه‌ای منحنی در رشته کوه‌های زاگرس واقع شده و به سبب ویژگی‌های زیستی و تاریخی‌اش، مورد توجه اقوام مختلف بوده است.غارهای پیش از تاریخ در خرم‌آباد، شاهکارهای طبیعی و باستانی هستند که قدمت آن‌ها به چند هزار سال قبل بازمی‌گردد و نشانگر زندگی انسان در دوران پیش از تاریخ و توسعه فرهنگ‌های اولیه در این سرزمین هستند.

ارزیابی‌های کارشناسان یونسکو این غارها را با ساختارهای زیستی و فرهنگی منحصر‌به‌فرد، واجد ارزش جهانی شناخته‌اند.ارزیابی ایکوموس در گزارشی با شماره ۱۷۴۴، تأیید می‌کند که غارهای پیش‌از تاریخ دره خرم‌آباد، هویتی فرهنگی و علمی بی‌نظیر دارند و می‌بایست در لیست میراث جهانی ثبت شوند.این ارزیابی مثبت، بدون نیاز به اصلاحات اساسی، از سوی ایکوموس تصویب و به کمیته میراث جهانی توصیه شده است.

ثبت جهانی دره خرم‌آباد، بر ارزش‌های بی‌نظیر این منطقه صحه می‌نهد و نشان می‌دهد که میراث فرهنگی این سرزمین، توانایی رقابت و درک جهانی را دارد و می‌تواند گواهی بر مدیریت علمی و مسیر درست حفاظت از میراث تاریخی در کشور باشد.

این گام نهایی، علاوه بر ارزش‌های فرهنگی، تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و بین‌المللی قابل‌توجهی دارد و فرصتی بزرگ برای معرفی ایران در سطوح جهانی است که می‌تواند رفت و آمد گردشگران، پژوهشگران و محققان خارجی را به این منطقه افزایش دهد و به عنوان موتور محرکه‌ای برای توسعه گردشگری، آموزش و پژوهش عمل کند.

نهایی‌شدن ثبت جهانی، نقطه عطفی در تلاش‌های ایران برای تثبیت جایگاه خود در عرصه میراث فرهنگی و گردشگری جهانی است و با جذب توریست‌های فرهنگی و تاریخی، سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌ها، ایجاد فرصت‌های شغلی و بالا بردن سطح رفاه جامعه، می‌تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم، توسعه اقتصادی منطقه و کشور را توسعه دهد.
لرستان و خرم‌آباد، با داشتن میراث طبیعی و فرهنگی غنی، به عنوان یکی از قطب‌های گردشگری فرهنگی و تاریخی شناخته می‌شود که با ثبت جهانی دره خرم‌آباد، سطح این گردشگری به طور قابل‌توجهی ارتقاء می‌یابد.
پیشنهاد شده است که پس از کامل‌شدن پژوهش‌های باستان‌شناسی و میان‌رشته‌ای در تپه «فلک‌الافلاک»، این بنای تاریخی نیز به عنوان اثر جهانی ثبت شود، که سهم بسزایی در جذب گردشگر و توسعه صنعت گردشگری منطقه دارد.

در کنار میراث مادی، توسعه گردشگری فرهنگی، پیوند عمیقی با اقتصاد فرهنگی و هنرهای سنتی، صنایع‌دستی و فناوری‌های نوین دارد و این فعالیت‌ها، تنوع اقتصادی منطقه را افزایش داده و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم، فرصت‌های کاری فراوانی برای ساکنان بومی و نسل‌های آینده فراهم می‌کند.

ثبت جهانی، نه‌تنها بر توسعه اقتصادی، بلکه بر ارتقاء سطح فرهنگی و اجتماعی منطقه تأثیر می‌گذارد و این اثر، به عنوان نماد هویت و تاریخ قوم و ملت، حس غرور و تعلق را در جامعه محلی تقویت می‌کند و ضرورت حفاظت، صیانت و آموزش نکات مرتبط با میراث فرهنگی، به تقویت روحیه مسئولیت‌پذیری، هویت ملی و افتخار ملی منجر می‌شود.

ایجاد فرصت‌های پژوهشی و آموزشی حول این اثر، سبب افزایش میزان دانش محلی و ملی می‌شود و نوجوانان، دانش‌آموزان و پژوهشگران، از طریق برنامه‌های آموزشی، با میراث فرهنگی و ظرفیت‌های تاریخی‌شان بیشتر آشنا می‌شوند.این امر، افزایش آگاهی عمومی و نگرش مثبت نسبت به حفاظت میراث، از دیگر اثرات مثبت ثبت در فهرست جهانی است. هرچند ثبت جهانی، منبع فرصت‌های بی‌نظیر است، اما چالش‌هایی نیز در مسیر آن وجود دارد.حفاظت و نگهداری پایدار، تامین منابع مالی، تربیت کارشناسان مجرب، رعایت ملاحظات زیست‌محیطی و فرهنگ‌سازی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت علمی است و نیاز است که تمامی اقدامات مدیریتی در تراز توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد و بر اساس هماهنگی بین‌دستگاهی و همکاری‌های بین‌المللی صورت گیرد.

در این راستا، مشارکت جامعه محلی، متولیان فرهنگی و پژوهشگران، نقش کلیدی دارند؛ زیرا هر چه حقوق و نیازهای جامعه محلی در فرآیند حفاظت و توسعه لحاظ شود، نتیجه نهایی کار، موجب رضایت‌مندی و تضمین ماندگاری میراث خواهد شد.ثبت جهانی دره خرم‌آباد، فرصت بی‌نظیری است که با مدیریت صحیح، می‌تواند مسیر توسعه پایدار و ترسیم هویت فرهنگی و تاریخی منطقه را هموار سازد.در صورت برنامه‌ریزی و اجرای سیاست‌های حفاظتی و توسعه‌ای مبتنی بر رویکرد میان‌رشته‌ای و مشارکت ذینفعان، این اثر می‌تواند به‌عنوان عنصر غالب در گردشگری منطقه و هویت فرهنگی ملی مطرح باشد.

در بلندمدت، این اتفاق، موجبات تقویت دیپلماسی فرهنگی، شناساندن بیشتر ایران در عرصه بین‌المللی و ایجاد جاذبه‌های گردشگری پایدار و فرهنگی در منطقه را فراهم می‌کند؛ به‌گونه‌ای که در آینده، خرم‌آباد و لرستان نه‌تنها به عنوان مقصد گردشگری برتر، بلکه به عنوان نمونه‌ای از مدیریت علمی هوشمند در پروژه‌های میراث جهانی شناخته شوند.ثبت جهانی دره خرم‌آباد و غارهای پیش از تاریخ، نه تنها یک اقدام حفاظتی و مدیریتی است، بلکه نماد عزم ملی و بین‌المللی برای پاسداری از میراث‌های فرهنگی و طبیعی این سرزمین است.

این رویداد، فرصت مناسبی است تا ایران و لرستان به عنوان نگهدارندگان یکی از معتبرترین میراث‌های تاریخی جهان، نقش خود را در حفاظت و معرفی این آثار به دنیا به بهترین شکل ایفا کنند و چراغ راه توسعه گردشگری، فرهنگ‌سازی، و توسعه اجتماعی در منطقه‌ باشند.با بهره‌برداری هوشمندانه از این فرصت، می‌توان آینده‌ای پایدار و سرشار از افتخار، توسعه و معرفت فرهنگی برای همه اقوام و نسل‌ها ترسیم کرد و میراث گرانقدر این سرزمین را در جهانی پرشتاب، به عنوان الگو و سمبل حفظ و پاسداری از ارزش‌های کشور و فرهنگ ایرانی، حفظ کرد.

در پایان سخن از وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی، استاندار لرستان، سفیز ایران در یونسکو، مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی،تیم مطالعاتی آماده سازی پرونده ثبت جهانی به رسم ادب تقدیر و تشکر کرد.

انتهای پیام/