فرزندآوری راهبرد اساسی برای مقابله با «پیری جمعیت»

اهمیت و حساسیت موضوع جمعیت و جوانی به حدی است که رهبر معظم انقلاب بارها در فرمایشات و حتی سخنان نوروزی خود نیز به آن تاکید و پرداخته است

به گزارش همای سعادت-نگرانی رهبر فرزانه انقلاب در باب پایین آمدن سن جوانی جامعه بدین خاطر است که معظم له به خوبی پی برده اند که جامعه ما در حال استقرار مدرنیته و گذر از سنت ها می باشد و در این میان اولین چیزی که تغییر می کند و آسیب می بیند بافت جمعیتی خانواده هاست بدین معنا که فرهنگ نبود و یا کم بودن تعداد اعضای خانواده جای فرزندان زیاد را می گیرد.روند ازدواج و در عین حال، افزایش سن ازدواج و در نتیجه آن، کاهش موالید و رفتن به سمت و سوی خانواده تک فرزندی؛ دست به دست هم داده تا شاهد رشد جمعیت سالمندی و کاهش جمعیت جوان کشور باشیم.بر همین اساس آنچه کارشناسان حوزه جمعیت عنوان می‌کنند، ایران برای عبور از چاله جمعیتی، فرصت زیادی ندارد و باید تا قبل از به پایان رسیدن این فرصت؛ شرایط را برای افزایش موالید و جوانی جمعیت فراهم کند.

رهبر معظم انقلاب طی یک دهه گذشته بارها بر موضوع جمعیت و سیاست های جمعیتی تاکید فرمودند و در سال ۱۳۹۳ سیاست های کلی جمعیت را ابلاغ کردند.شکی نیست که جوانی جمعیت و باز شدن پنجره جمعیتی ماهیت توسعه و پیشرفت در هر جامعه‌ای محسوب می شود و پیچیدگی بسیاری از مسائل را مرتفع و برنامه ریزی برای متولیان و مسئولان را آسان می کند. ترویج فرهنگ جوانی جمعیت و فرزندآوری همچنان که از وسعت مولفه های خوب و بد آن پیداست یک اقدام ملی محسوب می‌شود که متعاقباً یک عزم ملی برای اجرای درست آن را می طلبد و قطعا نتیجه گیری از آن یک پشتوانه برای آینده کشور است.

طرح جمعیتی «فتحان» در لرستان اجرا می شود

مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری لرستان از آغاز اجرای طرح «فتحان» در راستای «طرح ملی تحول جمعیت» در این استان خبر داد.

فریبا ولی پور عالم در گفتگو با همای سعادت اظهار داشت:طرح « فتحان» که به صورت برنامه ریزی شده و علمی از ۲ سال گذشته در قالب طرح ملی تحول جمعیت در وزارت کشور تصویب شده بعد از چند مرحله به حرکت از حکمرانی و راهبری استانی به طرف راهبری تحول جمعیت در شهرستانی و محلی که در جلسه ای با حضور وزیر و استانداران کل کشور ابلاغ شده، اجرایی می شود.

وی افزود:«فتحان» به معنای فتح و پیروزی در دوجبهه مردمی و حاکمیتی است و فتح اصلی در کنار هم قرار گرفتن نیروهای مردمی و حاکمیتی که با همکاری هم بتوانند جوانی جمعیت را رقم بزنند.

ولی پور گفت:«فتحان» ‌فرزندان تحول آفرین ایران زمین است،در این طرح تلاش بر این است با ظرفیت خانواده ها بتوانیم بحران کاهش جمعیت را برطرف کنیم.

مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری لرستان ادامه داد:در این طرح
قرار بر این است که حل مسئله به شکل کاملا میدانی و دارای هدف و البته بر اساس شناسنامه جمعیتی که در اختیار استان ها و شهرستان ها قرار دارد با ارائه یک نظام اولویت بندی رو به جلو حرکت کند.

ولی پور،گفت:خوشبختانه اولین گام های موفق در طرح «فتحان» در دو شهرستان خرم‌آباد و بروجرد که هم به لحاظ جمعیتی دارای آمار جمعیتی بالاتری نسبت به سایر شهرستان ها هستند و هم متاسفانه دارای بیشترین بحران ها در حوزه فرزندآوری می باشند، برداشته شد.

مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری لرستان به بحران های حوزه جوانی جمعیت در این ۲ شهرستان اشاره کرد و گفت: یکی از بحرانی جمعیتی مربوط به طلاق است که در هر دو شهرستان آمار بالایی دارد و دیگری باروری، فاصله بین ازدواج و فرزند اول، سن ازدواج و همینطور آمار کلی ازدواج از جمله بحران هایی است که در این ۲ شهرستان در حوزه جوانی جمعیت وجود دارد.

به گفته وی، مجریان این طرح برای آماده سازی و بسترسازی آن از سطح استانداری به سمت جلسات قرارگاهی فرمانداری و سپس جلسات بخشداری و در گام بعدی این طرح توسط دهیاران و به صورت خانه به خانه و چهره به چهره اتفاق می افتد تا بتوان با همراه کردن تمامی مجموعه ها اثرات مثبتی را در حوزه جوانی جمعیت مشاهده کرد.

ولی پور هدف نهایی از طرح فتحان را دستیابی به نرخ باروری ۲/۵ درصدی عنوان کرد و افزود:در طرح فتحان آن چیزی که با عنوان هدف نهایی تعریف شده دستیابی به نرخ باروری ۲/۵ درصدی است نرخی که متاسفانه در نقاط مختلف استان با ۱/۵ و ۱/۷ درصد مواجه هستیم و باید با تلاش تمامی دستگاه ها این نرخ را به حدتعادل آن برسانیم.

وی چشم انداز این طرح را تا پایان سال ۱۴۰۷ عنوان کرد و گفت: امیدواریم پس از اجرای این طرح به تعداد موالید و ازدواج مطلوب برای هرسال تا پایان سال ۱۴۰۷ در ۱۱ شهر استان لرستان برسیم.

مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری لرستان افزایش ازدواج، کاهش سن ازدواج و فاصله بین ازدواج و فرزند اول، کاهش طلاق و جلوگیری از سقط جنین را از جمله اهداف میان مدت این طرح برشمرد.


طرح “فتحان” تحولی در حوزه جوانی جمعیت و نهاد خانواده

مدیرکل امور بانوان لرستان با اشاره به تاکید رهبر معظم انقلاب در خصوص جوانی جمعیت گفت : به فرموده مقام معظم رهبری تلاش برای افزایش نسل و جوان شدن نیروی انسانی کشور و حمایت از خانواده یکی از ضروری ترین فرایض مسئولان و آحاد مردم است.

وی یکی از اصلی ترین ارکانی که در بحث جوانی جمعیت در کشور دچار تغییرات شده را نهاد محکم و پایه ای خانواده عنوان کرد و افزود: متاسفانه با کاهش رشد جمعیت در کشور ما،خانواده از شکل گسترده به خانواده هسته ای تبدیل شده که شاهد افزایش طلاق،کاهش فرزند آوری،بالا رفتن سن ازدواج و تغییر در میزان صمیمت در روابط شخصی افراد،مرسوم شدن هم خانگی های غیر خانوادگی و تک والدی و تک فرزندی از جمله مرسومات این پدیده هست.

به گفته وی تمام این بحران ها در ذیل پیری جمعیت یا بالا رفتن سن جامعه است.

مدیرکل امور بانوان یادآور شد: قانونی جوانی جمعیت که آبان ماه سال ۱۴۰۰ ابلاغ شد و در طول این سه سال با محوریت وزارت کشور طرح های خوبی در این حوزه ابلاغ و اجرایی شد اما خوشبختانه با وجود قصور در اجرای برخی مواد قانونی این طرح، اما امیدی در دل خانواده ها در راستای این قانون بوجود آمد.

وی از آغاز اجرای طرح فتحان در راستای طرح تحول جمعیت خبر داد و گفت: علاوه بر قانون جوانی جمعیت، یکی از طرح های موثر در راستای اجرای این قانون که از طرف وزارت کشور نیز ابلاغ شده طرح فتحان است.

وی ادامه داد: فتحان به معنای فتح و پیروزی در دوجبهه مردمی و حاکمیتی است و فتح اصلی در کنار هم قرار گرفتن نیروهای مردمی و حاکمیتی که با همکاری هم بتوانند جوانی جمعیت را رقم بزنند.

وی افزود: فتحان فرزندان تحول آفرین ایران زمین است در این طرح تلاش بر این است با ظرفیت خانواده بتوانیم بحران کاهش جمعیت راحل کنیم.

مدیرکل امور بانوان به هوشیار سازی جبهه سازی،گسترش و تقویت جبهه در طرح تحولی فتحان اشاره کرد و گفت : در این طرح قرار بر این است که حل مسئله به شکل کاملا میدانی و دارای هدف و البته بر اساس شناسنامه جمعیتی که در اختیار استان ها و شهرستان ها قرار دارد با ارائه یک نظام اولویت بندی انجام شود تا به حل واقعی و علمی مسئله جوان جمعیت برسیم‌.

به گفته وی، مجریان این طرح برای آماده سازی و بسترسازی آن از سطح استانداری به سمت جلسات قرارگاهی فرمانداری و سپس جلسات بخشداری و در گام بعدی این طرح توسط دهیاران و به صورت خانه به خانه و چهره به چهره اتفاق می افتد تا انشالا بتوان با همراه کردن تمامی مجموعه ها اثرات مثبتی را در حوزه جوانی جمعیت مشاهده کرد.
وی ادامه داد: در فتحان با تکیه بر سنت های اصیل ایرانی و بهر‌ه گیری از توانمندی های نوین سعی براین است با احیای ارزش های خانواده و فرزند آوری به‌این چالش پاسخ بدهیم.

کاهش جمعیت جوان هدف استراتژیک دشمن است

محمد کریم‌خورشیدوند،مدیرکل امور اجتماعی استانداری لرستان گفت: جمعیت جوان از مولفه های اقتدار ملی و رشد اقتصادی است و کاهش جمعیت ایران مهمترین هدف استراتژیک دشمن است.

وی با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب در بیانات خود بارها بر مسئله “جمعیت و فرزندآوری” تاکید داشتند،اظهار داشت: مقام معظم رهبری از سال ۹۰ تاکنون بیش از ۴۲ بار نسبت به این مسئله اهتمام ورزیدند و طی این سال ها نسبت به اهمیت و ضرورت آن هشدار دادند.

مدیرکل امور اجتماعی استانداری لرستان با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب به رابطه مستقیم جمعیت جوان با “اقتدار ملی” و “رشد اقتصادی” اشاره و تاکید کردند: هر اقدام و تدبیری در حوزه جمعیت باید پس از ۱۵۰ میلیون نفر صورت بگیرد.

خورشیدوند به سیاست های کلی جمعیت با توجه به اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی و جوانی جمعیت اشاره کرد و افزود: این سیاست ها بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده است.

وی به مهم ترین چالش هایی که در مسیر فرزندآوری و افزایش جمعیت شناسایی شده اشاره کرد و گفت: امید به زندگی، کاهش سطح باروری، کاهش میل به ازدواج، فروپاشی بنیان خانواده، فاصله ازدواج تا تولد، مهاجرت از روستا به شهر یا کلان شهرها و خارج از کشور ، سقط جنین ، کاهش امکان تولد فرزند بیشتر با افزایش فاصله بین موالید ، افزایش سن ازدواج و پایان یافتن دوره بارداری از جمله مهمترین چالش های فرزندآوری است.

مدیرکل امور اجتماعی استانداری لرستان کاهش جمعیت جوان را هدف استراتژیک دشمن عنوان کرد و افزود: جمعیت جوان از مولفه های اقتدار ملی و رشد اقتصادی است و کاهش جمعیت ایران مهمترین هدف استراتژیک دشمن است.

پنجره جمعیتی” فرصتی برای رفع چالش های جمعیتی لرستان

مریم کوشکی،معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان در گفت و گو با همای سعادت، پنجره جمعیتی را فرصتی طلایی برای اصلاح ساختارهای جمعیتی و همچنین رشد و پیشرفت علمی و اقتصادی عنوان کرد و گفت: مهم ترین چالش جمعیتی کشور، کاهش سطح باروری و پیری جمعیت است به گونه‌ای که به گفته کارشناسان باروری در ۳۰ سال آینده روند کاهشی خواهد داشت و کشور را با بحران جدی جمعیتی مواجه خواهد کرد و تنها راه نجات از این بحران استفاده از فرصت ۲۵ ساله طلایی پنجره جمعیتی است.

وی همچین به مهم ترین مصادیق چالش‌های پیش روی جمعیت اشاره و اظهار داشت:کاهش جمعیت موجب خواهد شد که کشور با رشد منفی یا سقوط جمعیتی مواجه شود همچنین بحران کاهش نیروی انسانی در سن کار، بحران سالمندی جمعیت، افزایش مهاجرت‌های بین‌المللی و تغییرات هویتی و فرهنگی، از مهمترین مصادیق چالش‌های جمعیتی به شمار می‌روند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان از عوامل ایجاد بحران اقتصادی را کاهش جمعیت و کم شدن قدرت خرید مردم عنوان کرد و افزود: از نگاه جمعیت شناختی، جمعیت در حال رشد و جوان، احتیاج بیشتری به کالا و خدمات دارد و به همین دلیل در جامعه در حال رشد، تقاضا برای امکانات مسکن، املاک و مستغلات افزایش می‌یابد، ولی با کاهش سطح باروری و کم شدن جمعیت، جمعیت متقاضی کالاهای اساسی از جمله مسکن و امکانات رفاهی کاهش خواهد یافت و این موضوع زمینه‌ساز ایجاد بحران اقتصادی در جامعه خواهد بود.

وی همچنین مهم ترین چالش‌های فرهنگی، اجتماعی ناشی از کاهش ناگهانی رشد جمعیت را از جمله بحران ساختاری خانواده، شکاف‌های نسلی بر اثر به هم خوردن توازن جمعیت نسل‌ها، جمع شدن چترهای حمایتی خانواده از سالمندان و کاهش تدریجی سرمایه اجتماعی دانست.

کوشکی با اشاره به اینکه کاهش جمعیت جوان بزرگترین تهدید برای آینده و توسعه کشور خواهد بود؛ اظهار داشت: کاهش جمعیت جوان، به معنای کم شدن تعداد نیروهای توانمند برای دفاع از اقتدار، امنیت و تمامیت ارضی کشور است و این موضوع برای کشوری با ویژگی‌های نظام جمهوری اسلامی ایران که همواره در معرض تهدیدهای فزاینده نظام سلطه و جهان استکبار است، بسیار خطرساز است، همچنین کودکان خانواده‌های کم جمعیت، به ویژه تک فرزندی، همواره با سلسله انتظارات بی‌پایانی رشد می‌کنند از این رو، فرزندان در چنین خانواده‌هایی با مفاهیم ارزشی و اخلاقی بیگانه خواهند بود.

وی ترویج فرهنگ جوانی جمعیت و فرزندآوری را یکی از ضرورت های مهم حال حاضر کشور دانست و افزود: دستگاه های حکومتی و حاکمیتی در مورد جمعیت که مهم ترین مساله کشور است باید اقدامات جدی تری انجام داده و خانواده هایی که صاحب فرزند بیشتری می شوند را مورد حمایت قرار دهند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان افزود: اقدام مهمی که در این رابطه صورت پذیرفت تصویب و ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در۲۴آبان ماه ۱۴۰۰ بود در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، مشوق‌هایی چون تسهیلات اشتغال، مسکن و تأمین فضای مناسب برای مادر و کودک، آموزش مادران، حمایت از مادران باردار، مقابله با پدیده سقط جنین، سیاستگذاری عمومی جمعیت و در نهایت درمان ناباروری در نظر گرفته شده است.

کوشکی گفت:نقش آموزش همگانی و تغییر سبک آموزش به وسیله شیوه های نوین آموزشی از نکات قابل توجه در این حوزه است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان با اشاره به اینکه بکارگیری اقدامات موثرمی تواند بر تغییر آهنگ رشد جمعیت کشور موثر باشد، افزود: از جمله این اقدامات می توان به اجرای آموزش های پیش، حین و پس از ازدواج، ارائه مشاوره فرزندآوری به گروه هدف، پیشگیری از ناباروری و پیشگیری از سقط، پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله طلاق و افزایش تحکیم بنیان خانواده، افزایش مهارت های زندگی و فرزندپروری، ارائه خدمات به مادران باردار و پیگیری ویژه وضعیت مادران باردار پرخطر، افزایش بارداری های برنامه ریزی شده با هدف حفظ سلامت مادر و کودک و بسیاری اقدامات دیگر که لازمه اجرای سیاست های جمعیتی هستند میتوان اشاره کرد.

کوشکی ترویج فرهنگ فرزندآوری را یکی از راهکارهای اصلی مقابله با پیری جمعیت عنوان کرد و افزود:برای مقابله با تداوم روند سالمندی جمعیت، توجه به موضوع فرزندآوری بسیار حائز اهمیت است، اقدامات فرهنگی و ترویج فرزندآوری باید در جامعه به‌عنوان یک اولویت قرار گیرد و شعار «فرزند بیشتر، زندگی بهتر» جایگزین شعار غربی «فرزند کمتر، زندگی بهتر» شود‌.

در پایان به عنوان نکته‌ی نهایی می‌بایست در ارتباط با کمال‌گرایی تک فرزند ها صحبت کرد، اینکه پدر و مادر با سرمایه‌گذاری مادی و معنوی و عاطفی که روی یک بچه دارند، تصورشان هم این است که بچه‌شان باید تمام و کمال باشد و فقط برای آنها در آینده وقت بگذارد در حالی که این تفکر کمال‌گرایی مطلق کاملا آسیب‌زا است.

در نهایت اینکه هیچ‌کس خانواده‌های تک فرزند را تقبیح نمی‌کند اما لازم است که جامعه در ارتباط با تک فرزندی و معایب آن نگاه درستی داشته باشد تا کمتر دچار عواقب ناشی از آن در آینده شود.

امید است با احساس مسوولیت، تلاش و میثاق همگانی، بتوانیم وظایف خود را در راستای جوانی جمعیت و پیشگیری از بحران سالمندی، به انجام برسانیم.

انتهای پیام/