شهردار ایده‌آل را بشناسیم

شهرداری به عنوان تاثیرگذارترین نهاد شهری، نقش مهمی در زندگی روزمره مردم دارد و به دلیل اهمیت بالای سمت شهردار یک شهر، نیازمند دقت نظر در انتخاب فردی است که سکان هدایت آن را چهار سال در اختیار گرفته و آینده آن را رقم می‌زند.

همای سعادت-یادداشت-با توجه به پیچیدگی و تنوع خاص مسائل مربوط به شهرها، اداره آنها هم نیز به مدیریتی تحول خواه، کیفی، مشارکت جو و همه جانبه نگر نیاز دارد تا بتواند تمام اهداف شهر را محقق کند و توسعه و پیشرفت همه جانبه شهر را رقم بزند البته اینکه شهردار باید تخصص‌های مختلفی در حوزه‌های مدیریت شهری و سایر حوزه‌های مرتبط داشته باشد نیز از نکات بسیار مهمی است که در انتخاب شهردار باید دقت شود.

توسعه با مشارکت مردم امکانپذیر خواهد بود و توسعه با آگاهی و دانایی مردم نسبت به حقوق و تکالیف آن‌ها در قبال اداره امور شهر محقق می‌شود. شهردار منتخب شورا می‌بایست به مدیریت شهروند محور باور داشته باشد و سازمان اداره شهرداری را با این باور ساماندهی کند. بنابراین باید بتواند به سهولت با مردم ارتباط برقرار کند.شاخصه‌های مختلفی برای انتخاب شهردار مطلوب مطرح است که با در نظر گرفتن شاخص‌های کلیدی و معیارهای اصولی و با نظر به شرایط اختصاصی هر شهر باید بهترین گزینه برای این جایگاه مدیریتی که بسیار مهم است در نظر گرفت. در ادامه با «سلیمان میرزاپور» دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری در خصوص ویژگی‌های یک شهردار ایده‌آل، خلاق و آگاه گفت و گویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

شهردار ایده‌آل چه ویژگی‌هایی دارد؟

به نظرم باید انتظارات را از شهردار تا حدود زیادی پایین آورد و منطقی‌تر به موضوع نگاه کرد. اولاً قرار نیست تمام مسائل شهر در این دوره شورای شهر و توسط شهردار رفع شود، ثانیاً شهردار خوب هم یکی ازمولفه‌های مدیریت خوب شهری است بنابراین در شرایط کنونی، شهردار منتخب قادر به رفع تمام مسائل شهری نخواهد بود اما اگر یک شهردار خوب و ایده آل انتخاب شود می‌تواند برخی مسائل عمده شهری را برطرف کند.

از جمله مهم‌ترین مواردی که شهردار منتخب باید به آن بپردازد این است که از استخدام‌های بدون ضابطه جلوگیری کرده در مقابل فروش اموال شهرداری و زمین‌های عمومی بایستد و چاره‌ای برای استفاده از تمام نیروهای مازاد شهرداری و به کارگیری آنها به نحوی که به اندازه حقوق دریافتی آنها برای شهرداری منفعت داشته باشند، بیندیشد همچنین مدیران مناطق سطوح پایین‌تر را با توجه به شایستگی و لیاقتشان انتخاب کند و گزارش‌های مالی (درآمد و هزینه) را به طور مرتب به شورای شهر و شهروندان ارائه و تشریفات تمامی قراردادها را رعایت کرده و شفافیت مالی را سرلوحه کار خود قرار می‌دهد.

مدیریت شهری چه دیدگاهی باید به مسائل شهر داشته باشد؟

شهردار باید نگاهی سیستمی و کلی‌نگر به مسائل شهر داشته باشد و تمام اجزای شهر را مرتبط با هم بداند، پیامدهای احتمالی پروژه‌ها را در شهر (قبل از انجام پروژه) بررسی کند و همین موضوع باعث می‌شود پروژه‌های انجام شده نیاز به اقدام دوباره نداشته باشد از طرفی شهردار خوب بر افزایش درآمد پایدار شهرداری تمرکز خواهد کرد و در جذب هرگونه سرمایه‌گذار، تنها به تامین منفعت شهر می‌اندیشد همچنین تمامی مراحل پروژه (تصمیم‌گیری، انجام و نگهداری) را با مشارکت شهروندان پیش می‌برد و از هر فرصت برای کاهش هزینه‌های شهرداری استفاده می‌کند.

یکی از ویژگی‌های شهردار این است که باید متخصص یکی از رشته‌های مدیریت شهری باشد، آیا این به تنهایی می‌تواند جوابگوی نیازهای یک شهر باشد؟این درست است که شهردار باید متخصص یکی از رشته‌های مدیریت شهری، جامعه شناسی شهری، برنامه‌ریزی شهری و به طور کلی یکی از رشته‌های مرتبط با شهر باشد، اما تخصص به تنهایی کافی نیست و حتماً باید از تجربه لازم در زمینه مدیریت شهری برخوردار باشد. فرد مورد نظر باید با فرهنگ، اجتماع و به طور کلی شهر مربوطه آشنایی کامل داشته باشد.

معیاری برای سنجش پاکدستی افراد اغلب وجود ندارد، اما بررسی گذشته افراد در این مورد بسیار مهم است. شهردار باید تعامل خوب و سازنده‌ای با شورای شهر داشته و پاسخگوی این شورا و مردم باشد. یک شهردار خوب باید مصوبات طرح‌های بالادستی از جمله جامع و تفصیلی پیگیر کند. بی‌توجهی به این طرح‌ها و اجرا نشدن مصوبات آنها به معنای بی‌توجهی شهردار به اصول اولیه برنامه‌ریزی شهر و سلیقه‌ای عمل کردن شهردار است.

یک شهردار باید راهکارهایی برای رفع مسائل شهری داشته باشد البته این برنامه کاملاً عملیاتی و قابل اجرا باشد همچنین اگر برنامه شهردار در تطبیق با طرح جامع شهر باشد احتمال اجرایی شدن آن بالا می‌رود همچنین باید دارای تیم کارشناسی باشد و حتماً به نظرات کارشناسی توجه کرده و به طور کلی نیز به مشارکت شهروندان در تصمیم سازی‌ها و نیز اجرای پروژه‌های شهری اعتقاد داشته و در دوران مدیریت، ساز و کار مشارکت مردمی در برنامه‌ریزی و مدیریت شهر را فراهم کند.

یک شهردار آگاه و با تجربه در چینش معاونان و سایر مدیران زیر مجموعه و تمامی استخدامی‌ها، تنها به تخصص و تجربه آنها می‌نگرد و زیر بار گروه‌های فشار و نیز تمایلات سلیقه‌ای، طایفه‌ای و فامیلی نمی‌رود.ایجاد درآمدهای پایدار همواره یکی از مسائل مطرح شده در مدیریت شهری است یک شهردار ایده آل چطور می‌تواند به این مهم جامه عمل بپوشاند؟

یک شهردار همواره به فکر ایجاد درآمد پایدار در شهرداری‌ها است و اموال عمومی شهر را برای جبران کسری بودجه به حراج نمی‌گذارد. یک شهردار پاسخگو با وجود شفافیت کامل مالی و اطلاع رسانی کامل از نحوه واگذاری پروژه‌ها، دخل و خرج شهرداری و…. هیچگاه بابت تعریف و تمجید برخی نشریات و رسانه‌ها به آنها رانت و یا وجهی پرداخت نمی‌کند. خود را مسئول و پاسخگوی مسائل تمام محلات شهر می‌بیند. یک شهردار ایده آل، پرداخت به موقع حقوق پرسنل و کارکنان را به عنوان حق مسلم زیرمجموعه خود می‌داند. یک شهردار آگاه به دنبال راهکارهای خلاقانه است و از هر فرصتی برای شنیدن صدای شهروندان استفاده می‌کند از طرفی منتقدان را افراد دلسوزی می‌بیند که دغدغه شهر را دارند و از ایده‌های مختلف جهت بالا بردن دقت و تکمیل هرچه بیشتر ایده‌ها و اهداف خود استفاده می‌کند و به طور کلی یک شهردار خوب از هر فرصتی برای اداره بهتر شهر استفاده می‌کند.

بتول صادقی

انتهای پیام/