یک گام تا ثبت جهانی دره خرم‌آباد

به گزارش همای سعادت، در تازه‌ترین اظهارنظر در این رابطه مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان از حضور ارزیابان یونسکو برای ثبت جهانی دره تاریخی خرم‌آباد در اواخر شهریور ماه جاری خبر داده است. باوجود اهمیت ثبت جهانی این اثر اما بیم آن می‌رود که در نظر نگرفتن الزامات و رفع نشدن موانع موجود، مانع ثبت بیست‌ونهمین اثر ایران در فهرست آثار یونسکو شود. آسفالت مسیرهای دسترسی به غارهای هفتگانه، پاکسازی رودخانه گلال و کرگانه و نصب تابلوهای راهنما از جمله نکاتی است که باید پیش از ورود ارزیابان یونسکو مورد توجه قرار گیرد.
انتظار می‌رود با تامین اعتبارات لازم و رفع موانع موجود، ثبت جهانی دره خرم‌آباد محقق شود و فرصت مغتنم پیش آمده برای حفاظت موثرتر از این میراث و معرفی بیشتر آثار و جاذبه‌های فاخر استان لرستان در جهان فراهم شود.

اهمیت و ظرفیت‌های بالای دره خرم‌آباد

دره خرم‌آباد به لحاظ ارزش‌های میراثی و طبیعی ظرفیت‌های بسیار بالایی دارد و در صورت ثبت جهانی و رفع موانع و چالش‌های آن می‌تواند پذیرای گردشگران پرشمار داخلی و بین‌المللی باشد. بنابر اظهار عطا حسن‌پور، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان دره خرم‌آباد (شهر فعلی خرم‌آباد مرکز لرستان) از دوران پارینه‌سنگی، در کاوش از غارها، دوران نوسنگی، ورود بشر به عصر کشاورزی، کشف سفال، آهن، چرخ، ورود به تمدن و تاریخ، خط و نوشتار، هنر و اسلام دارای اثر تاریخی است.در این دره همیشه سکونت انسان‌های بومی بوده و مهاجری به این دره نیامده است؛ همچنین وجود چشمه‌ها و سراب‌ها، آب، سوخت کافی، پروتئین بسیار زیاد مانند کل و بزکوهی، پناهگاه‌هایی مانند غار «کمری»، غار «یافته»، «پاسنگر»، «ارجنه»، «کلدر» و «گیلوران» از مولفه‌های زیستی دره خرم‌آباد بوده است.

به گفته حسن‌پور، اهمیت این شهرستان علاوه‌بر موقعیت استراتژیک آن به‌عنوان پل ارتباطی شمال به جنوب به آثار تاریخی و ماقبل تاریخ موجود در این شهرستان است.قلعه تاریخی فلک‌الافلاک نیز که سال ۱۳۴۸ به شماره ثبت ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌، بر بلندای تپه‌ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد واقع شده است و در منابع تاریخی مکتوب با نام‌های متفاوت دژ شاپورخواست، سابرخاست، دزبر، قلعه خرم‌آباد و فلک‌الافلاک شناخته شده و از یادگارهای شهر کهن شاپورخواست است که بنای اولیه آن را به زمان شاپور اول ساسانی در قرن سوم میلادی نسبت می‌دهند.وسعت تقریبی این بنا حدود پنج‌هزار و ۳۰۰متر مربع شامل ۸‌برج، ۲صحن و ۳۰۰جان‌پناه بوده که ارتفاع بلندترین دیوار تا سطح تپه ۲۳متر و از سنگ، آجر، خشت، ملات، گچ و آهک ساخته شده است.

تاکید بر ضروری بودن رفع موانع

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان، همکاری بین‌ بخشی دستگاه‌های اجرایی استان در کنار هم‌افزایی و فعالیت همه‌جانبه آنها را از جمله عواملی دانسته که می‌تواند زمینه‌ساز رفع موانع ثبت جهانی دره خرم‌آباد شود.

وی در نشست هم‌افزایی و همکاری بین‌بخشی با دستگاه‌های اجرایی استان برای رفع موانع ثبت جهانی دره خرم‌آباد، گفت: دستگاه‌های اجرایی استان با همکاری شهرداری خرم‌آباد و براساس برنامه‌ریزی دقیق می‌توانند موانع ثبت جهانی را رفع کنند.

حسن‌پور ضمن تقدیر از اقدامات انجام‌شده در این خصوص اظهار کرد: رفع موانع و مشکلات موجود نیازمند همکاری همه دستگاه‌های اجرایی است تا بتوانیم قبل از حضور ارزیابان ثبت جهانی، مشکلات را رفع کنیم.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان اضافه کرد: آسفالت مسیرهای دسترسی به غارهای هفتگانه، پاکسازی رودخانه گلال و کرگانه و نصب تابلوهای راهنما از جمله اقدامات ضروری است که باید توسط دستگاه‌های اجرایی و شهرداری خرم‌آباد عملیاتی وبه اتمام برسد.

گفتنی است در این نشست که با حضور رضا سپهوند، نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی برگزار شد، مقرر شد تا سازمان آب منطقه‌ای لرستان درخصوص تسریع در لایروبی رودخانه گلال و رودخانه کرگانه اقدام کند.
در این نشست اینطور تصمیم گرفته شد که بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان نیز درخصوص پاکسازی و نظافت روستای قلعه‌سنگی و بهسازی راه دسترسی به غار کلدر اقدام کند.

شرکت آبفای لرستان نیز متعهد شد تا با همکاری شهرداری خرم‌آباد در مورد رفع آب‌های سطحی روستای پشته جزایری در جنوب‌شهر اقدام فوری انجام دهد.

شهرداری خرم‌آباد نیز درخصوص بهسازی و آسفالت مسیر دسترسی و نصب تابلوی راهنما برای غارها و همچنین نظافت رودخانه‌های گرکانه و گلال خرم‌آباد در قالب یک پویش بزرگ و فراگیر اقدام می‌کند.

اختصاص ۳۰‌میلیارد تومان برای ثبت جهانی

در راستای تلاش‌های همه‌جانبه در لرستان برای ثبت جهانی دره خرم‌آباد، رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی لرستان نیز از اختصاص ۳۰‌میلیارد تومان اعتبار برای ثبت جهانی دره خرم‌آباد خبر داده است.

سمانه حسن‌پور اظهار داشت: ۶۰‌میلیارد تومان امسال برای خرید حریم، ساماندهی و تملک قلعه فلک‌الافلاک و ۳۰‌میلیارد تومان نیز برای ثبت جهانی دره خرم‌آباد تامین اعتبار شده است.

وی گفت: این یک موقعیت یک نقطه عطف در مسیر توسعه استان لرستان به‌ویژه از بعد رونق صنعت گردشگری و مطرح‌شدن فرهنگی- تاریخی در سطح جهان است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی لرستان افزود: همه باید تمام توان خود را برای به ثمر رساندن مجموعه تلاش‌هایی که در طی سال‌های متمادی برای ثبت جهانی انجام شده است، به کار گیریم.

حسن‌پور ادامه داد: ما ۱۵روز فرصت داریم که به ساماندهی دفع آب‌های سطحی روستای «پشته جزایری» و آسفالت مسیر دسترسی و بهسازی روستای «قلعه سنگی» بپردازیم.

وی تاکید کرد: دستگاه‌هایی که مربوط به این قضیه هستند باید تمام توان خود را دراین‌خصوص به کار گیرند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی لرستان اظهار کرد؛ تملک سه‌باب مغازه واقع شده در حریم، تخریب آنها نیز باید دراسرع‌وقت صورت گیرد که راه‌حل آن مذاکره میراث فرهنگی و گردشگری با مالکان و بستن قرارداد با آنهاست.

با توجه به فرصت اندک باقیمانده به حضور ارزیابان یونسکو در خرم‌آباد انتظار می‌رود وزارت میراث فرهنگی و سایر سازمان‌ها و نهادهای دولتی با مشارکت یکدیگر شرایط را برای ثبت جهانی دره تاریخی خرم‌آباد فراهم کنند و مانع از دست رفتن فرصت مغتنم پیش آمده شوند.

انتهای پیام/